Wat is belangrijker: het bereiken van de bestemming of de reis er naartoe? Voor mij is het altijd de reis en in de wereld waarin we leven zou dat voor iedereen moeten gelden. De reis is in het dagelijkse leven het proces. Sinds ik met Keerwater gestart ben, is via Pentascope en Engbert Breuker regelmatig Eddie Obeng langsgekomen, met zijn World After Midnight. Hij gaat ook voor het proces. Waarom? Omdat je niet weet wat de bestemming is. Als je wel denkt te weten wat de bestemming is, weet je niet of de bestemming de plek is waar je wilt zijn aan het eind van je reis. En wanneer is het einde van je reis überhaupt? Nooit als je het mij vragen. Onwetendheid is de kern en daarmee is het goed een open lerende houding aan te nemen. Ga voor het proces, de reis en focus minder op de resultaten en de bestemming.
Wat is een proces?
Een proces zou een circulair stappenplan moeten zijn, waarin je verschillende acties onderneemt van het bedenken van ideeën, toetsen op de werkelijkheid van dat moment, ondernemen van acties en het evalueren van het proces, waarna je opnieuw begint. Dit betekent dat je de uitkomst nooit van te voren weet. Dit is onwijs spannend en hier kun je niet op sturen. Maar als je gelooft in het proces kom je altijd ergens. Zoals ik tijdens een sales training ooit hoorde “vliegende vogels vangen altijd wat”, zo geldt dat ook voor het vertrouwen op een uitkomst bij het focussen op een proces.
Vaak zie ik processen afgebeeld in een lineaire weergave. Dit werkt het circulaire karakter tegen, wat je nodig hebt in procesmatig denken en werken. Probeer dus altijd te denken in een cirkels. Liefst zoals het binnen het agile werken gebruikelijk is te werken met iteraties binnen iteraties. Zoals onderstaande figuur.
Processen volgen bij innovatie
Als je wilt innoveren is het ook enorm belangrijk het proces te volgen en het niet weten voorop te stellen. Een paar maanden terug, toen ik met Teddy en Thijs van LEF Groningen bezig was met de ontwikkeling van Streekdiensten, verviel ik zelf in de “been there, done that” houding. Totdat Teddy en Thijs mij tijdens een brainstorm wees op hun liefde voor het proces en op dat moment mijn beperkende rol daarin. Als consultant van TRES had ik menig platform opgezet en had bepaalde routes voor Streekdiensten van tevoren al als onhandig aangestipt. Daarmee maakte ik verschillende wegen onbegaanbaar en zag potentiële nieuwe wegen over het hoofd. Het niet weten is zo belangrijk als je al lerende wilt innoveren.
Dat vind ik ook mooi aan praktische filosofie en in het bijzonder in een Socratisch Gesprek: je maakt dingen concreet vanuit onwetendheid en gaat daarmee op zoek een laag waarin iedereen hetzelfde bedoelt. Vanuit die laag is het veel makkelijker om tot overeenstemming te komen. Maar ook tot nieuwe dingen te komen! Misschien niet gebruikelijk, maar gebruik een Socratisch Gesprek eens om te innoveren binnen je bedrijf. Door terug te gaan naar de basis en van daaruit toepassingsgericht te denken.
Kies een werkvorm en denk na over het proces
Als we in het alfabet maar 5 letters hadden gehad, was onze taal veel minder dynamisch geweest. Waarom gebruiken we in ons werkbare leven dan zo weinig verschillende werkvormen? We kunnen veel dynamischer werken en dynamischer output genereren als we kiezen voor meer verschillende werkvormen. De agenda is wel iedere keer anders, maar negen van de tien keer is de werkvorm standaard. Als je mazzel hebt is er iemand die notuleert en zo nu en dan komen er post-its aan te pas. Dat kan dynamischer! Denk na over het proces. Henri Lipmanowicz en Keith McCandless schreven een boek ter inspiratie: Liberating Structures. Of Google eens op op Liberating Structures, gamestorming, brainwriting, werkvormen, etc. Dan vind je genoeg inspiratie om jouw werksessie (van klein overleg tot aan bedrijfsbrede brainstorm) een werkvorm en daarmee proces mee te geven.
Mijn dagelijkse werkproces deel ik in op basis van de 4 V’s
Iedere dag start ik mijn dag met het openen van een Mindmap. En voer ik mijn werk uit op basis van de 4 V’s.
Vangen
Zorg dat je gedachten vangt. Je hoofd is geen opslagplaats, maar een machine die je moet gebruiken voor het verwerken en vervullen van informatie en doelen (naar David Allen). Gebruik daarom een vangnet voor alle informatie en gedachten. Ik doe dat in een braindump lijst in Any.do en met mijn mailbox.
Verwerken
Ga op een vast moment door je vangnet heen. Maak daarbij gebruik van machine gun e-mailen, een techniek van Tony Crabbe, waarmee je snel en gestructureerd door je e-mail heen gaat. Ga daarnaast plannen (dagelijks, wekelijks, maandelijks, jaarlijks).
Vervullen
DOEN. Ga aan de slag en gebruik een timer. Als je uit je agenda loopt omdat je te ambitieus gepland heb, geen punt. Schuif de rest geprioriteerd voor je uit.
Vaststellen
Stel vast wat er goed ging en wat minder. Doe dat door middel van een dagelijkse reflectie (einde van de dag) en wekelijkse reflectie (einde van de week). Tijdens het maken van de maandplanning beoordeel je of je nog op koers ligt voor het behalen van je jaardoelen en sterker nog of je jaardoelen nog wel tot de gewenste bestemming behoren of dat je tijdens het reizen er achter komt naar een andere bestemming wilt.
Bekijk hier de TED talk van Eddie Obeng over de World After Midnight:
